بانوی آب

نگاه علامه ره و شهید مطهری ره در مباحث زنان با هم در خانواده و اجتماع متفاوت است کدامیک دید کامل تری دارند؟

محمدرضا زیبایی‌نژاد

شهید مطهری در مورد مناسبات خانوادگی می‌گوید اسلام حقوق مشابهی را برای زن و مرد تعیین نکرده، اما حقوق این دو سرجمع با یکدیگر برابر است. درصورتی‌که علامه طباطبایی در تفسیر آیه ۲۲۸ سوره بقره به‌گونه‌ای آیه را تفسیر می‌کنند که بحث از برابری ارزشی آن‌گونه که شهید مطهری بیان می‌کنند، مطرح نشود، بلکه هرچه هست تعادل و تناسب است.
شبکه اجتهاد: زنان و جایگاه خانوادگی و اجتماعی آن‌ها همیشه به عنوان چالشی جدی شناخته شده و می‌شود. مبانی دینی و روایی این مناسبات، به درک بهتر آن کمک خواهد کرد. ازاین‌رو مهرخانه گفت‌وگویی را با حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدرضا زیبایی‌نژاد، رییس مرکز تحقیقات زن و خانواده، در زمینه تفاوت دیدگاه‌های علامه طباطبایی و شهید مطهری در موضوع زنان و حقوق فردی و اجتماعی و جایگاه آن‌ها در خانه و اجتماع ترتیب داده است که در ادامه می‌خوانید.

حجاب و عفاف ایا رابطه مستقیم دارند؟ کدام بیشتر مهم است ؟ حجاب یا عفاف ؟

حجاب و پوشش

قرآن کریم می فرماید: یا أَیهَا النَّبِی قُلْ لِأَزْواجِک وَ بَناتِک وَ نِساءِ الْمُؤْمِنِینَ یدْنِینَ عَلَیهِنَّ مِنْ جَلَابِیبِهِنَّ ذلِک أَدْنی أَنْ یعْرَفْنَ فَلا یؤْذَینَ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً.[1] ای پیامبر! به همسران و دخترانت و همسران اهل ایمان بگو تا جلباب خود را پیش بکشند، این کار برای آن که شناخته نشوند و آزار نبینند، بهتر است. خداوند بخشنده و مهربان است.

یکی از موضوع های مرتبط با عفاف، حجاب است. حجاب، به معنای عفّت و پاکدامنی در امور جنسی و شهوانی شمرده نمی شود اما بی گمان پایبندی به آن، عفّت فرد و جامعه را به ارمغان می آورد و ت- أثیر چشمگیری در از بین بردن زمینه روابط نامشروع و بی عفتی جنسی دارد. ارتباط محکم حجاب با عفاف موجب شده است تا قرآن کریم پیامبر (ص) را در باره همسران و دخترانش به طور خاص و زنان مؤمن را به طور عام، خطاب قرار دهد و آنان را به استفاده از پوشش هنگام حضور در ملأ عام فرا بخواند. در این آیه کلمه «جلابیب» (جمع جلباب) به کار رفته است. برای جلباب دو معنا ذکر شده است. برخی آن را جامه ای سرتاسری معنا کرده اند که تمامی بدن را می پوشاند، و بعضی آن را روسری مخصوصی دانسته اند که تمام صورت و سر را پوشش می دهد. علامه طباطبایی در این باره می نویسد: «منظور از جمله" پیش بکشند مقداری از جلباب خود را[2] این است که با بخشی از روسری یا چادر خود صورتشان را طوری بپوشانند که زیر گلو و سینه هایشان پیدا نباشد».[3]

این دستور پوشش، بر اساس آنچه در ادامه آیه آمده است، برای زنانی است که می خواهند با حجابشان، خود را به دیگران زنی عفیف و پاکدامن بشناسانند تا اهل گناه از اذیت آنها اجتناب کنند و متعرض آنان نشوند.[4]

پاسداری و تقویت پاکدامنی فرد و به دنبال آن عفّت اجتماعی، راهکارهای دیگری نیز دارد که در متون روایی آمده است[5] و در جای خود بسیار مهم و قابل توجه است اما هدف از این نوشتار، عفاف از منظر قرآن کریم است و ازاین رو به عوامل عفّت و پاکدامنی از نگاه قرآن کریم اشاره شد.

معنی جلباب چادر است یا مقنعه بلند و یا چیز دیگری است؟ ایا با توجه به ایات و روایات درفقه به مدل خاصی ازحجاب رسیدیم یاخیر؟

از نظر قرآن شکل خاصی از حجاب و پوشش که تأمین کننده حجاب حداکثری است «جلباب» نام دارد که در آیه زیر بیان شده است:

«یا أیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لاَزْواجِکَ وَ بَناتِکَ وَ نِساءِ الْمُؤْمِنینَ یُدْنینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلاَبِیِبِهنَّ ذلِکَ أَدْنی أَنْ یُعْرَفْنَ فَلا یُؤْذَیْنَ وَ کَانَ اللّه ُ غَفُورا رَحیما؛

ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: جلباب های خود را بر خویش فرو افکنند. این کار برای اینکه شناخته نشوند و مورد آزار و اذیت قرار نگیرند بهتر است (و اگر تاکنون خطا و کوتاهی از آنها سر زده توبه کنند) خداوند همواره آمرزنده رحیم است.»

🔹تحجر اگر حکمران جامعه ای شود چیزی از جنس طالبان می شود. کتاب نظام امارت اسلامی نوشته قاضی القضات طالبان با مقدمه هبه الله آخندزاده رهبر طالبان، مانیفست حکمرانی این گروهِ به حکومت رسیده است.

🔹آنچه این روزها درباره منع زنان از کار و تحصیل در افغانستان می گذرد هم عمل به این کتاب است!

🔹در جای جای کتاب زن، ضعیف و جای او در خانه معرفی شده است(ص۸۰و۸۱). نظام ربّانی درباره زن، بودن در خانه و تولد فرزند و سرپرستی اطفال است(ص۱۵۱و۱۵۲). تعلیم زنان باید در خانه و توسط محارم باشد. اگر ناگزیر به خروج از خانه شد، معلم، زن باشد. اگر این هم میسر نشد، بایستی میان دانشجویان زن و معلم پرده ای باشد(ص۲۵۴و ص۲۶۲) نویسنده برای فتوای به حرمت اختلاط به این شعر فارسی هم تمسک می کند: "زبیگانگان چشم زن کور باد/ چو بیرون شد از خانه درگور باد"!

🔹نزدیک به این فتاوا در کنج حجره های ما هم پیدا میشود؛ لکن اسلامِ خمینی و متفکران انقلاب درباره زن نظرشان چیز دیگری بود. آن نظر، غیرِ شرعیت از اجتهاد روشمند، مقبولیت با رأی مردم را هم از آن خود کرد.

🔹تحجری که امام(ره) تا روزهای آخر از آن نالید و در منشور حوزیان هم از آن حذر داد، بعیداست مشکلش، بودنِ خمینی بوده باشد و بعد از او به اصالت و زمانه شناسی برگشته باشد!

توجه: هروقت در جامعه مظاهر غربزدگی -مثل کشف حجاب و...- بروز می کند، آن قرائت متحجر موجّه جلوه می کند!
👈گفتمان اصیل انقلاب اسلامی، نقطه وسط و ثبات حرکت پاندولی جامعه است؛ هرچه حرکت به جانب تحجر منحرف شود، از آنسو به سمت غربزدگی برمی گردد و بالعکس!

✍️محسن قنبریان

آنچنان که از مطالبات مقام معظم رهبری از زنان و بخصوص بانوان طلبه برمی آید، از اولین مسائل مهمی که لازم است زنان در راستای نقش آفرینی در جهت تربیت و ایجاد و تغییر گرایش ها برای تحقق تمدن و حکومت جهانی اسلامی به آن بپردازند، تحصیل علم و تولید دانش است.

این در حالی است که بانوان طلبه به لحاظ فضای نمره محور حاکم بر حوزه های علمیه خواهران، دچار انفعال شده و از رسالت طلبگی خود صرفاً به حفظ دروس حوزه برای کسب نمرات بالا در امتحانات می پردازند، بدون اینکه علم آنان امتداد اجتماعی، تربیتی و تبلیغی داشته باشد.

⬅️ از منظر اکثر بانوان طلبه، این موضوع جدای از اینکه از حجم زیاد دروس حوزه و مدل تعامل اساتید با طلاب بانو ناشی می شود به ناکارآمد بودن و غیر کاربردی بودن دروس حوزه نیز بر می گردد. این مشکل، بانوی طلبه را دچار ابهام و سرگردانی در میان کتب حجیم و غیر قابل استفاده کرده و در نهایت مجبور به گذراندن واحد‌های درسی به صورت حفظی خواهند شد تا بتوانند نمره بالایی کسب کنند.

👈 مورد دیگری که بانوان طلبه از آن گلایه دارند این است که مطالعه این حجم از دروس که سنگین و دشوار بودن نیز مضاف بر آن است، با مسئولیت های خانوادگی یک بانوی طلبه در تعارض است. طلبه بانو علاوه بر وظایف فردی و شخصی، مسئولیت های خانوادگی اعم از همسری، مادری و غیره را دارد که گاهاً در تزاحم با پرداختن به تحصیل و بخصوص دروس سنگین حوزوی قرار می گیرد و در ادامه مانع حضور او در اجتماع می گردد.

✳️ در نهایت بانوی طلبه که با هدف تبلیغ و تربیت وارد حوزه شده بود، مجبور به گذراندن صرف واحد‌های درسی حوزه شده و پس از پایان دوره طلبگی نیز به دلیل حفظیات صرف، دچار ناکارآمدی خواهد شد و علمی که کسب کرده برای او آورده ای نخواهد داشت و حتی ممکن است به بدبینی و دلزدگی او نسبت به حوزه بینجامد.

🔶 از این رو در قسمت بعدی به بررسی دلایلی که موجب گذراندن صرف واحد‌های درسی به صورت حفظی و عدم درک دقیق و عمیق دروس در بانوان طلبه می شود، خواهیم پرداخت...

✍️ عظیمی دوست

🆔 [کپی با ذکر منبع بلامانع است.]

به #بانوی_آب 💧بپیوندید:
https://eitaa.com/joinchat/1242038283C53201e044e

عظمت زن

◾️عظمت زن آن است که بتواند حُجب و حیا و عفاف زنانه را که خدا در جبلّت زن ودیعه نهاده است، حفظ کند؛ 

↩️ این را بیامیزد با عزت مؤمنانه؛

↩️ این را بیامیزد با احساس تکلیف و وظیفه؛

☑️ آن لطافت را در جای خود به کار ببرد، آن تیزی و بُرندگی ایمان را هم در جای خود به کار ببرد. 

◾️این ترکیب ظریف فقط مال زنهاست؛ این آمیزه‌ی ظریف لطافت و بُرندگی، مخصوص زنهاست؛ 

✔️ این امتیازی است که خدای متعال به زن داده است. 
 
📚بیانات رهبری- ۱۳۸۹/۰۲/۰۱ 

🆔 [کپی با ذکر منبع بلامانع است.]

به #بانوی_آب 💧بپیوندید:
https://eitaa.com/joinchat/1242038283C53201e044e

بزرگان در اهمیت اشک بر سیدالشهدا (علیه‌السلام) آورده اند که این گریستن ره‌آوردش گرایش و محبتی است که مقدمه و زمینه ی زنده نگه داشتن سیره ایشان و شبیه آنان شدن است.

◼️ از جهت دیگر آورده اند که حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) در سوگواری هایش در غروب عاشورا خطاب به امام حسین (علیه‌السلام) می فرمودند "تو نه تنها پاره تن من هستی؛ من نیمه دل تو هستم و تو هم نیمه دل منی؛ ما یک دل هستیم که دو نیمه شده است؛ نیمی از آن به اسارت می رود و نیم دیگر به شهادت رسید." 

◼️ این بزرگ زن نیمی از حقیقت حسینی است، چه خوب که ره‌آورد اشک هایمان این روزها شبیهِ او شدن است. 

✍️ف. صادقی‌؛ با نگاه به کتاب کوثر کربلا

🆔 [کپی با ذکر منبع بلامانع است.]

به #بانوی_آب 💧بپیوندید:
https://eitaa.com/joinchat/1242038283C53201e044e

◾️عبدالله بن عُمَیر کَلبی از شهدای کربلا است.

◾️او به همراه همسرش ام وهب، در شب هشتم محرم شبانه خود را از کوفه به سپاه امام حسین(علیه‌السلام) رساند.

◾️پس از شهادت عبدالله در روز عاشورا، همسرش ام وهب خود را به بالین او رساند و در حالی‌که سر و صورت عبدالله را پاک می‌کرد، و به او می‌گفت: «بهشت بر تو گوارا باد.»
در این حین به دستور شمر، یکی از غلامان، گرزی بر سر این بانوی داغدیده فرود آورد و او را به شهادت رساند.

◾️ام‌وهب نخستین زن یا تنها زنی بود که در واقعه کربلا به شهادت رسید.

◾️" نامیرا"   یکی از آثار شاخص ادبیات داستانی در باره حماسه عاشورا است.
" نامیرا" به داستان یکی از شهدای کربلا با نام عبدالله بن عمیر کلبی است که در میانه شک و تردید سرانجام به یقین می رسد و در یکی از طرفین جریان کربلا سرنوشتش را رقم میزند.

◾️به اعتقاد بسیاری از بزرگان و علما  " نامیرا" اثری است که توانسته است فضای سرشار از نفاق کوفه را در عصر قیام امام حسین(علیه‌السلام) به زیبایی ترسیم کند. 

سلام به #بانوی_آب 💧بپیوندید:
https://eitaa.com/joinchat/1242038283C53201e044e

زن با نقاط قوّت زنانه‌ی خود - که خدای متعال در وجود او به ودیعه گذاشته و مخصوص زن است - 

↩️ همراه با ایمان عمیق،

↩️ همراه با استقرار ناشی از اتکاء به خداوند، 

↩️ و همراه با عفت و پاکدامنی - که فضای پیرامون او را نورانیت میبخشد -
 میتواند در جامعه یک نقش استثنایىِ این‌گونه [زینب وار] ایفا کند؛ 

❌ هیچ مردی قادر به ایفای چنین نقشی نیست.

 ✅ مثل کوه استواری از ایمان،

 ✅ در عین حال مثل چشمه‌ی جوشانی از عاطفه و محبت و احساسات زنانه، تشنگان و محتاجان نوازش را از چشمه‌ی صبر و حوصله و عاطفه‌ی خود سیراب میکند. 

✳️ انسانها در چنین آغوش پُربرکتی میتوانند تربیت شوند.

 💠 اگر زن با این خصوصیات در عالمِ وجود نبود، انسانیت معنا پیدا نمی‌کرد. 

🗓۱۳۸۴/۳/۲۵ 

به #بانوی_آب 💧بپیوندید:
https://eitaa.com/joinchat/1242038283C53201e044e

🌹ابن قیم، همسر زهیر

زهیر نمی‌خواست با  امام حسین(علیه‌السلام) مواجه شود و بنایش بر این بود که هرجا به ضرورت با حضرت امام حسین(علیه‌السلام) همراه شد، ایشان را ملاقات کند پس  جایی که امام توقف می‌کرد، او حرکت می‌کرد که آنجا نباشد و تلاش می‌کرد تا با امام روبه‌رو نشود. اما وقتی قاصد آمد و سلام امام علیه‌السلام را رساند و گفت امام می‌خواهند تو را ببینند، خشکش زد و قصد نداشت برود‌! همسرش گفت «سبحان‌الله! پسرِ دختر پیامبر تو را می‌طلبد و تو نمی‌روی؟». چنان این را محکم گفت که زهیر شرمنده شد و در حقیقت در رودربایستی قرار گرفت. با این حرکت، همسر تصمیم گرفت نزد امام علیه‌السلام برود. ما نمی‌دانیم چه بین او و امام رد و بدل شده است. وقتی برگشت، دیدند متحول شده و شاد و مسرور بود و گفت «من راه خودم را پیدا کرده‌ام.»

🌹درباره‌ی همسر زهیر ابن قین دو نقل است: یکی اینکه همسر زهیر, در کربلا هم بوده و از اسرا و حتی شاهدان فاجعه کربلاست. اما نقل مشهور این است که زهیر، همسرش را با کسانی که همراه او بودند به کوفه بازگرداند و موقعی که می‌خواستند جدا شوند، همسر با چشمان گریان گفت «تو در رکاب پسر پیامبر به شهادت نائل می‌شوی. در روز قیامت من را فراموش نکن» و درست هم می‌گفت چون او عامل این تحول شده بود.

به #بانوی_آب 💧بپیوندید:
https://eitaa.com/joinchat/1242038283C53201e044e

چقدر حواسمان هست به مدل صحبت کردن با فرزندانمان؟

🔻آیا حواسمان هست که چقدر دختران این سرزمین نیاز به عشق و توجه والدین مخصوصا پدر دارند؟
🔻آیا حواسمان هست که قراره این فرزندان، باقیات الصالحات ما باشند؟؟
👈 فراموش کنیم که در قبالشان مسئولیم🥺

♦️ایجاد رابطه صمیمانه با نوجوانان مخصوصا دختران، باعث می شود که بسیاری از نیازهای فرزند در محیط خانواده برآورده شود و نوجوان دچار کمبود محبت نشود و خانه به پناهگاه عاطفی و امن برای نوجوان تبدیل شود و بدین ترتیب او در این پناهگاه احساس امنیت کرده و آرام می گیرد و بدنبال پناهگاه دیگری نمی گردد.
نبود ارتباط خوب با خانواده، دوستی های خطرناک را به دنبال دارد؛ بخصوص در دختران که موجب ارتباط با جنس مخالف شده که به علت برخوردار نبودن نوجوان از پختگی لازم به راحتی طعمه حوادث می شود.

♦️(یکی از بازیگران هالیوود در مصاحبه ای می‌گفت که چهار فرزند دختر دارد و یک پسر. او که همیشه از شوخی‌های دیگران درباره‌ی داشتن چهار فرزند دختر رنجیده است از این بابت ابراز تأسف می‌کند و می‌گوید داشتن دختر یکی از بزرگ‌ترین لذت‌های زندگی است. جمله‌ی معروف او به دخترانش این است: «امروز بیش‌تر از دیروز عاشقت هستم». جاستین بزرگ کردن دخترانش را نه یک مسئولیت بلکه یک امتیاز خاص برای خودش محسوب می‌کند)

🔹فرزند کمتر زندگی بهتر!
برای چه کسانی قرار است زندگی بهتر شود؟ ما یا آنها!

🔹سیاست‌های کنترل جمعیت در دهه ۷۰ در مرحله تندروی بیش از حد بود و در واقع ترویج همان سیاست‌ها، امروز کشور را گرفتار کاهش نرخ باروری کرده است.

🔹از هر زاویه ای که نگاه کنیم چه از منظر دینی، اجتماعی و یا حتی سیاسی، یکی از معادلات اصلی هر کشوری برای بقای تمدنش که در دنیا زنده بماند و حرف برای گفتن داشته باشد  آیتم جمعیت است.

🔹رسول مکرم اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله):
✨تَنَاکَحُوا تَنَاسَلُوا تَکْثُرُوا فَإِنِّی أُبَاهِی بِکُمُ اَلْأُمَمَ یَوْمَ اَلْقِیَامَةِ وَ لَوْ بِالسِّقْطِ✨
ازدواج کنید تا صاحب فرزند شوید و نسل شما زیاد گردد. من در روز قیامت به زیادی افراد امتم – حتی به فرزند سقط شده – بر امت های دیگر مباهات می کنم.
📚جامع الأخبار،  جلد ۱، صفحه ۱۰۱

🔹وقتی سبک زندگی مردمی در جهت اعتلای جامعه خود حرکت کند و آرمانش ساخت تمدن نوینی باشد که هرچه غیر از الله است را کنار بگذارد این امت می کوشد بقا و امتداد انقلابش را با نسلش تضمین کند.

🔹دیگر حتی نیاز به فرهنگ سازی برای نامگذاری نیکوی فرزندان هم نیست او وقتی بداند جمعیت کشورش ضامن بقای فرهنگ و آرمان انقلابش است، خودش می داند نام کدام قهرمان را روی فرزندش بگذارد.
بنابراین این ضرورت و کلی به محق رفته را باید نخبگان جامعه پیگیر شوند تا یک حرکت سریع اجتماعی رقم بخورد.

🔹سیاست های افزایش جمعیت را باید به بهترین وجه وارد فضای گفتمان سازی کرد، نه آن را به طور کامل رد کرد و نه دربست پذیرفت، باید بحث شود، گفتگو شود تا راهی برای گفتمان افزایش جمعیت در کشور معین گردد.

✍️باران تشنه

🆔 [کپی با ذکر منبع بلامانع است.]

به #بانوی_آب 💧بپیوندید:
https://eitaa.com/joinchat/1242038283C53201e044e