شباهت فرزند به والدین
در روایتی آمده است:
قَالَ عَنْ شَبَهِ الْوَلَدِ أَبَاهُ وَ أُمَّهُ قَالَ مَاءُ الرَّجُلِ أَبْیَضُ غَلِیظٌ وَ مَاءُ الْمَرْأَةِ أَصْفَرُ رَقِیقٌ فَإِذَا عَلَا مَاءُ الرَّجُلِ مَاءَ الْمَرْأَةِ کَانَ الْوَلَدُ ذَکَراً بِإِذْنِ اللَّهِ تَعَالَى وَ مَنْ تَشَبَّهَ أَبَاهُ قِبَلَ ذَلِکَ یَکُونُ الشَّبَهُ وَ إِذَا عَلَا مَاءُ الْمَرْأَةِ مَاءَ الرَّجُلِ خَرَجَ الْوَلَدُ أُنْثَى بِإِذْنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ مَنْ تَشَبَّهَ أُمَّهُ قِبَلَ ذَلِکَ یَکُونُ الشَّبَه۱
یعنی به پیامبر (ص) عرض شد به چه علت فرزند شبیه به پدر یا مادر می‌شود؟ فرمود آب مرد سفید رنگ و غلظت دارد و آب زن زرد رنگ و رقیق است اگر آب مرد برتری و غلبه بر آب زن داشته باشد فرزند پسر می‌شود به اذن خداوند و از این جهت شباهت هم خواهد بود و اگر آب زن غلبه کند فرزند دختر می‌شود به اذن خداوند و از این جهت شباهت درست می‌شود.
امروزه اگر بحث ژنتیک را ببینیم منشا آن ها روایات است زیرا بشر نمی‌تواند ابتکاری در این زمینه داشته باشد.
معنای روایت این نیست که اگر پسر باشد شبیه پدر است و اگر دختر باشد شبیه مادر می‌شود بلکه می‌گوید شباهت نیز چنین ملاکی دارد. غلبه ای از ناحیه پسر یا دختر بودن است و غلبه‌ی دیگر از ناحیه شباهت ها است.
ایا مراد برتری کمی است؟ یا مراد برتری مکانی است؟ و یا برتری زمانی است؟ و یا این که به معنای سبقت و مسابقه است؟
چیزی که امروزه می‌گویند این است که ژن ها با هم مسابقه دارند و هر کدام موفق شود در تشکیل نطفه مشارکت کند صفت ها به آن سمت خواهد رفت.
شاید از مجموع روایات این معنا به دست بیاید که برتری زمانی و مکانی و کمی هم در این مسئله تاثیر دارد.
امروزه می‌گویند اگر تعداد ژن های یک صفت بیشتر بود احتمال غلبه آن صفت بیشتر است. مثلا پدر ژن ظاهر و ژن نهفته دارد. ژن ظاهر پدر سیاه است(یعنی پدر سیاه پوست است) و ژن نهفته او سفید است(یعنی پدر یا مادر او سفید پوست بوده است). و مادر سفید پوست است و از طرف پدر و مادر هر دو سفید است. در اینجا می‌گویند از چهار ژن سه ژن سفید و یک ژن سیاه است در این صورت احتمال سفید شدن فرزند 75% است.
این محاسبه دقیق نیست. زیرا این امور خیلی ژرف تر و عمیق تر از این محاسبات است. در طب اسلامی مسئله ژنتیک طوری مطرح شده است که شاید تا قرن ها بشر نتواند به آن برسد.
برتری مکانی و زمانی و اندازه منی در مسئله ژنتیک دخیل است. به همین جهت در محاسبات ژنتیکی اشتباه می‌کنند.
در تمام خصوصیات فرزند مانند رنگ های اعضای بدن، اسکلت بدن و تمامی خصوصیات مسابقه‌ای بین ژن ها وجود دارد.
برتری مکانی یعنی آب مرد روی آب زن بریزد. یعنی اول آب منی زن در رحم ریخته بشود و بعد روی آن، آب منی مرد ریخته بشود.
برتری زمانی یعنی هر کدام که اول ارضاء بشود سبقت برای او است.
برتری کمی یعنی زیاد بودن ژن های ظاهر است. هر کدام از ژن ها غلبه از نظر تعداد داشته باشد احتمال غلبه با آن ژن است که مثال آن را بیان کردیم.
امکان دارد ژن های نهفته ای از پدر دهم یا بیستم به فرزند منتقل بشود.
۱. الاحتجاج، طبرسی، ج1، ص58.
http://eshia.ir/feqh/archive/text/tabrizian/teb/94/941119
